کلیسای کاتارینه
اولین دیر راهبهها در نو جلفای اصفهان در دستهبندی جاذبهکلیسای کاتارینه مقدس، معروف به «دیر کاترین»، در محله چهارسو (نو جلفا)، خیابان خاقانی، کوچه رامین در شهر اصفهان قرار دارد. این مکان در دوره صفوی، بهویژه در سال 1623 میلادی توسط خواجه یغیازار لازاریان، از تاجران برجسته جلفا ساخته شد و بهعنوان اولین صومعه اختصاصی راهبهها در ایران شناخته میشود. کلیسای کاتارینه در زمان فعالیت خود تا 32 راهبه را در خود جای میداد و پس از فوت آخرین راهبه در سال 1954، فعالیت این کلیسا متوقف شد. این اثر در 10 خرداد 1382 با شماره ثبت 9090 در فهرست آثار ملی ایران جای گرفت.
این بنا که از خشت و آجر ساخته شده، نمونهای چشمگیر از تلفیق معماری ارمنی و ایرانی است. نمای بیرونی کلیسا با نقشونگارهای برگرفته از هنر ایرانی تزئین شده، در حالی که فضای داخلی ساختاری برگرفته از معماری سنتی ارمنی دارد. پلان کلیسا بهصورت مستطیل در محور شرقی–غربی طراحی شده و دارای دو گنبد است؛ یکی قوسیشکل و دیگری بزرگتر با هشت نورگیر. فضای داخلی به سه بخش مرتبط تقسیم میشود که در شرق آن محراب و در غرب ناقوسخانهای چوبی به نام «کوچناک» قرار دارد. این مجموعه در ابتدا بهعنوان صومعه راهبهها ساخته شده بود و بخشهای مختلفی همچون کتابخانه، کلاسهای درس، حجرههای اقامتی، سالن غذاخوری و آشپزخانه را در خود جای داده بود.
در دوران فعالیت صومعه، دیوارهای داخلی با تصاویری از نخستین راهبهها مانند رویسانا، تاگوهی و هریپسیمه تزئین شد. بر اساس منابع تاریخی، در سال 1702 میلادی حدود 33 راهبه در این مکان زندگی میکردند و در مجموع نزدیک به 200 راهبه طی چهار قرن در این صومعه اقامت داشتند. با درگذشت مادر الیزابت اسرائیلیان، آخرین راهبه در سال 1954 میلادی، صومعه به کلیسا تغییر کاربری یافت. پس از آن، بخشی از فضاهای آن برای فعالیتهای اجتماعی مانند ایجاد مهدپرورش کودکان بیسرپرست مورد استفاده قرار گرفت.
دسترسی به کلیسای کاتارینه از طریق تاکسی یا حملونقل عمومی در بافت نو جلفا بسیار آسان است و بازدیدکنندگان را به تجربهای فرهنگی و تاریخی در دل محله قدیمی میبرد. این کلیسا معمولاً برای بازدید عمومی آزاد نیست و تنها در چارچوب تورهای سازماندهیشده، مانند بازدیدهای تحت نظارت خلیفهگری ارامنه، امکان ورود فراهم میشود. بهترین زمان بازدید فصلهای بهار و پاییز است، زمانی که هوای اصفهان ملایم و دلپذیر است. بازدیدکنندگان با رعایت پاکیزگی، احترام به فضای مذهبی و حفظ اصالت تاریخی میتوانند تجربهای آرام، آموزنده و پُربار از این بنای تاریخی داشته باشند.
متاسفانه هیچ نظری ثبت نشده است.