قلعه پیغام، بنایی تاریخی و باشکوه در استان آذربایجان شرقی و در محدوده‌ی شهرستان کلیبر است که بر فراز کوهی بلند و مشرف بر روستای پیغام، در حدود ده کیلومتری جنوب کلیبر قرار دارد. این دژ باستانی که بر روی پرتگاهی طبیعی بنا شده، چشم‌اندازی وسیع و مسلط بر دره‌ها و مسیرهای ارتباطی منطقه دارد و از موقعیتی نظامی و دفاعی ممتاز برخوردار بوده است. مصالح به‌کاررفته در ساخت آن عمدتاً سنگ‌لاشه و مواد بومی منطقه است و بر اساس شواهد تاریخی، پیدایش آن به دوران پیش از اسلام، به‌ویژه دوره‌های اشکانی و ساسانی بازمی‌گردد. قلعه پیغام به‌دلیل جایگاه استراتژیک و ارتباط دیداری با سایر قلعه‌ها و دژهای اطراف، از مهم‌ترین استحکامات نظامی ناحیه ارسباران در طول تاریخ به شمار می‌رفته است.

از ویژگی‌های شاخص قلعه پیغام می‌توان به بهره‌گیری هوشمندانه از ساختار طبیعی کوهستان برای ایجاد سامانه‌ای دفاعی مستحکم اشاره کرد. سازندگان بنا با استفاده از پرتگاه‌ها، سکوهای سنگی و صخره‌های طبیعی، شرایطی فراهم آورده‌اند که نفوذ به قلعه تقریباً غیرممکن بوده است. معماری آن شامل برج‌ها و باروهایی سنگی است که در ساختشان از سنگ‌لاشه‌های محلی بهره گرفته شده و آثار سفالی کشف‌شده در اطراف، گواهی بر قدمت تاریخی و تداوم سکونت در آن است. این دژ در گذشته نقش مرکز ارتباط نظامی را ایفا می‌کرده و گفته می‌شود که با افروختن آتش بر برج‌ها، پیام‌ها به قلعه‌های مجاور منتقل می‌شده است؛ از همین رو، نام «پیغام» برای آن برگزیده شده است. همچنین، وجود منابع آبی طبیعی و شرایط اقلیمی مساعد، امکان استقرار و زندگی موقت نیروهای نظامی را در این قلعه کوهستانی فراهم می‌کرده است.

برای دسترسی به قلعه پیغام باید از شهر کلیبر به سوی روستای پیغام حرکت کنید. مسیر منتهی به قلعه از راه‌های کوهستانی و جاده‌های فرعی می‌گذرد و در انتها با پیمودن بخشی از مسیر به‌صورت پیاده، به قله‌ای می‌رسید که این دژ تاریخی بر فراز آن جای گرفته است. بهترین زمان بازدید از قلعه، فصل‌های بهار و تابستان است؛ هنگامی که هوای منطقه معتدل‌تر بوده و مناظر طبیعی و پوشش گیاهی دره‌ی پیغام در زیباترین حالت خود قرار دارد. در این زمان، سرسبزی مراتع و چشم‌انداز کوه‌های اطراف جلوه‌ای خاص به فضا می‌بخشد. برای طبیعت‌گردی مسئولانه توصیه می‌شود از آسیب‌زدن به بقایای تاریخی و سنگ‌تراش‌های کهن خودداری کنید، زباله‌ای در مسیر باقی نگذارید، تنها در مسیرهای مشخص حرکت کنید و با احترام به طبیعت و میراث فرهنگی، در حفظ این یادگار ارزشمند تاریخ آذربایجان سهیم باشید.