آتشکده اسپاخو، یکی از آتشکده‌های باستانی و مهم استان خراسان شمالی است که در شهرستان مانه و سملقان واقع شده است. این آتشکده مربوط به دوران ساسانیان بوده و به عنوان یکی از مراکز مهم زرتشتیان در این منطقه شناخته می‌شود. این اثر که گاه در میان مردم محلی با عنوان «کلیسا» شناخته می‌شود، یکی از کهن‌ترین سازه‌های مذهبی پابرجا در منطقه به شمار می‌آید و با شماره ثبت 1579 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

معماری آتشکده اسپاخو ترکیبی شاخص از گنبد و ایوان است. پلان مستطیلی بنا با وسعتی نزدیک به 250 مترمربع، شامل ایوان شرقی با پوشش گهواره‌ای است که با قوسی مشخص به تالار و سپس به اتاقی گنبددار منتهی می‌شود. در ساخت بنا از سنگ، ملات ساروج و تیرهای چوبی بهره گرفته شده و گنبد نیم‌کره‌ای آن شباهت فراوانی به گنبدهای چهارطاقی ساسانی دارد. وجود محراب دایره‌ای، آتشدان و روزنه‌هایی در سقف گنبد برای خروج دود، نشان‌دهنده کاربری اصلی بنا به‌عنوان آتشکده و نه کلیسا است.

این آتشکده در دل طبیعتی بکر و زیبا و بر فراز تپه‌ای مشرف به جنگل‌های سوزنی‌برگ ارس قرار گرفته است که حس آرامش و معنویت را برای بازدیدکنندگان به ارمغان می‌آورد. برای دسترسی به این بنای تاریخی، بهترین مسیر جاده بجنورد–گرگان است. پس از طی حدود 105 کیلومتر از بجنورد، باید وارد جاده فرعی آسفالته‌ای به طول تقریبی 4 کیلومتر شد که به روستای اسپاخو می‌رسد؛ از آنجا تنها با 50 متر پیاده‌روی می‌توان به آتشکده رسید. بازدید در فصل بهار و تابستان، به‌دلیل هوای معتدل و چشم‌اندازهای زیبا، توصیه می‌شود. همچنین رعایت اصول طبیعت‌گردی مسئولانه از جمله پرهیز از تماس با دیواره‌های تاریخی، جمع‌آوری پسماندها و حفظ آرامش محیط، برای حفاظت از این میراث ارزشمند ضروری است.