مسجد جامع عتیق شیراز، که به‌نام‌های مسجد آدینه یا مسجد جمعه نیز شناخته می‌شود، در استان فارس و در شرق آرامگاه شاه‌چراغ واقع شده است. این بنای تاریخی با قدمتی بیش از 1200 سال، قدیمی‌ترین مسجد شیراز و سومین مسجد کهن ایران به‌شمار می‌آید. ساخت اولیه آن در سال 281 قمری به دستور عمرو لیث صفاری صورت گرفته و در 15 دی 1310 هجری شمسی نیز با شماره ثبت 72 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

این مسجد، علاوه بر نقش مذهبی، در طول تاریخ همچون قلب فرهنگی و اجتماعی شیراز عمل کرده و بزرگانی چون حافظ شیرازی در آن حضور یافته‌اند. در مرکز صحن مسجد، بنای مکعب‌شکل و منحصر‌به‌فردی به‌نام «خدای‌خانه» یا «دارالمصحف» وجود دارد که در سال 752 قمری به دستور شاه اسحق اینجو ساخته شده و محل نگهداری و تلاوت قرآن بوده است؛ این بنا از جنس سنگ و گچ ساخته شده و چهار ستون مدور در گوشه‌های آن قرار دارند. سردر شمالی مسجد، معروف به «درب دوازده امام»، در دوره صفویه بازسازی شده و دارای مقرنس‌کاری و کتیبه‌هایی با اسامی امامان شیعه است.

مسجد جامع عتیق در قلب تاریخی شهر شیراز جای گرفته و دسترسی به آن به‌سادگی امکان‌پذیر است؛ به‌طوری‌که بازدیدکنندگان می‌توانند از ایستگاه متروی زندیه حرکت کرده و با استفاده از تاکسی یا اتوبوس‌های خیابان لطفعلی‌خان زند، خود را به بلوار زینبیه یا چهارراه مشیر برسانند. بازدید از این بنای ارزشمند از ساعت 8 صبح تا حدود 19 برای عموم آزاد است. بهترین زمان حضور در این مکان تاریخی فصل بهار است؛ هنگامی که هوای مطبوع شیراز فضایی دلنشین برای قدم‌زدن در صحن‌های کهن و تجربه‌ای روحانی و تاریخی فراهم می‌آورد. در عین حال، رعایت اصول طبیعت‌گردی و گردشگری مسئولانه همچون پرهیز از لمس و آسیب‌رساندن به بخش‌های تاریخی، ایجاد سر و صدا یا رهاسازی زباله ضروری است تا این میراث ماندگار برای آیندگان محفوظ بماند.