غار کمیشان، که با نام غار گمیشان نیز شناخته می‌شود، در روستای کمیشان از توابع شهرستان نکا و در مجاورت جاده ساری به گرگان واقع شده است. این غار تاریخی در قلب دامنۀ کوه‌های هوتوکش قرار دارد و قدمت آن به حدود 11 هزار سال پیش بازمی‌گردد، که نشان‌دهندۀ یکی از نخستین مناطق روستانشینی بشر در مازندران است. دهانه غار به سمت شمال باز می‌شود و با عرضی حدود 6 متر و ارتفاع داخلی تا 15 متر، خود در ارتفاع 45 متری از سطح آب‌های آزاد قرار گرفته است.

فضای داخلی غار کمیشان شامل دو راهه اصلی است و کاوش‌های باستان‌شناسی تاکنون 40 هزار تکه استخوان، 30 هزار ابزار سنگی و تعداد قابل توجهی سفال را کشف کرده‌اند. مطالعات نشان می‌دهد که انسان‌های نخستین این منطقه در هزاره ششم پیش از میلاد زندگی در غار را ترک و سکونتگاه‌های روستایی مانند تپه عباس‌آباد را برگزیده‌اند. یافته‌های باستان‌شناسی از دوره‌های میان‌سنگی، فراپایان‌سنگی و نوسنگی، غار کمیشان را به یکی از مهم‌ترین مکان‌های مطالعه روند گذار انسان از غارنشینی به زندگی روستانشینی تبدیل کرده است. به همین دلیل این غار در تاریخ 16 مهر 1379 با شماره ثبت 2797 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد.

دسترسی به غار کمیشان از طریق شهرستان نکا و با طی مسیر حدود 4 تا 5 کیلومتر امکان‌پذیر است. ورود به غار رایگان است، اما به دلیل اهمیت تاریخی و حساسیت محوطه، رعایت احترام کامل به محیط و عدم حفاری یا آسیب به ساختار داخلی آن ضروری است. بازدیدکنندگان می‌توانند در طبیعت اطراف غار نیز گردش کنند و از زیبایی‌های بکر این منطقه بهره‌مند شوند، اما هرگونه اقدام برای کندن خاک یا دستکاری اشیای کشف شده، می‌تواند موجب آسیب به میراث باستانی شود.