دره شمخال یکی از مقاصد گردشگری و جاهای دیدنی قوچان است که در شمال شرقی ایران و نزدیک به کشور ترکمنستان واقع شده است. طول دره حدود 18 کیلومتر است و ارتفاع دیواره‌های آن تا 200 متر برآورد می‌شود. این دره از شمال شرقی به کوه آسمله و از جنوب شرقی به رودخانه دائمی کال شمخال محدود می‌شود. دیواره‌های عظیم و مستحکم دره، که مانند یک دژ رودخانه را در دل خود جای داده‌اند، جلوه‌ای خاص به این منطقه می‌بخشند.

نام دره شمخال از روستای کوهپایه‌ای به همین نام گرفته شده است. برخی محققان بر این باورند که نام شمخال ریشه عربی دارد؛ اما طبق گفته بسیاری از محققان تاریخ، «شمخال» یا «شاوهال» نامی ترکی است که برای اشاره به دولت یا فرمانروایان ترک استفاده می‌شده است. در زبان کردی کرمانجی، شمخال به نوعی تفنگ دست‌ساز اطلاق می‌شود که قدرت زیادی داشت. ضرب‌المثل «مگر تیر شمخال خورده‌ای!» میان قدیمی‌های این ناحیه برای اشاره به قدرت و دقت این تفنگ استفاده می‌شده است.

بهترین زمان برای بازدید از دره شمخال نیمه اول سال، یعنی فصل‌های بهار و تابستان است. بازدید از این منطقه در نیمه دوم سال به‌دلیل بارش باران و سرمای هوا چندان توصیه نمی‌شود. دره شمخال یکی از خاص‌ترین و رازآلودترین مناطق کشورمان است که تا لحظه آخر چشم‌ها را به خود خیره می‌کند. این دره علاوه بر درختان گردو، گیاهان متنوع دیگری نیز دارد. پوشش گیاهی دره شامل درختانی از جمله انجیر، زردآلو، چنار، بید، سپیدار، تمشک، موسیر، آنوخ (کاکوتی)، چریش، هفشان، گون، ریخوک، زرشک، گژی (زالزالک) و صدها گیاه وحشی و دارویی دیگر است. پوشش گیاهی متنوع دره شمخال به این منطقه امکان می‌دهد که زیستگاه گونه‌های جانوری مختلفی مانند میش، گراز، قوچ، پلنگ، عقاب، کرکس، تیهو و کبک باشد.