غار سَهولان در روستای سهولان، 42 کیلومتری جنوب شرقی شهر مهاباد در مسیر جاده برهان و روستای عیسی کند واقع شده‌است. این غار میان شهرستان مهاباد و شهرستان بوکان در استان آذربایجان غربی قرار گرفته‌است. سهولان در زبان کردی به معنی یخبندان است و مردم محلی، غار را «کونه کۆتر» یعنی لانه کبوتر نیز می‌نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است. این غار در فهرست آثار طبیعی ملی ایران قرار دارد.

 تاکنون حدود 250 متر از محدوده خشکی و 300 متر از محدوده آبی این غار زیبا کشف شده‌است. غار سهولان در درون خود دریاچه ای جای داده که گاه عمق آن به حدود 60 متر می‌رسد. ارتفاع سقف غار از کف دریاچه در حدود 50 متر است. دمای درونی غار نیز در مقایسه با دمای بیرون از غار قریب به 15 درجه خنک تر و بین 5 تا 10 درجه سانتیگراد است. غار سهولان، دومین غار بزرگ آبی ایران، بعد از غار علیصدر است و قایق‌سواری در دریاچه آن یکی از جذاب‌ترین جاذبه‌های این غار است. آب این دریاچه‌ها از سفره‌های زیرزمینی و جوشش چشمه‌ها تأمین می‌شود. این غار دارای دو ورودی است که یکی از ورودی‌ها اصلی است. در بدو ورود به غار نیز در حدود 100 پله بتنی تعبیه شده‌است تا کار ورود به داخل غار را آسان‌تر کند.

در غار سهولان گونه‌های جانوری چون کبوتر، زالو، مارگوس (لجن خوار)، خفاش‌ و موجودات ریز و کوچک که در آب هستند زندگی می‌کنند. کبوتران چاهی زیادی برای لانه‌سازی و گذران زندگی در سهولان خانه دارند و در جاهای مختلف غار نیز خفاش‌ها آشیانه‌ ساخته‌اند. به‌دلیل تاریک بودن و نبود نور، هیچ نوع جلبکی در آب دریاچه‌ سهولان رشد نمی‌کند و تنها جانداران میکروسکوپی وجود دارند. برای بازدید از غار سهولان و لذت بردن از زیبایی‌های وصف‌ناپذیر آن بهتر است فصل تابستان و یا بهار به این منطقه بروید تا سرمای هوا اذیت‌تان نکند.

این غار در روستای سهولان و در نزدیکی روستای عیسی کند، در مسیر جاده‌ فرعی مهاباد-بوکان قرار گرفته است. با اتومبیل می‌توانید تا نزدیکی غار بروید و تنها مسیر کوتاهی را پیاده‌روی ‌کنید. بازدید از غار سهولان برای افراد سالمند، کودکان زیر پنج سال و افراد دارای مشکلات تنفسی یا حرکتی، مناسب نیست. یادتان باشد که باید در غار پیاده‌روی کنید و فشار هوای پایین و رطوبت بالای غار می‌تواند افراد حساس را دچار مشکلات تنفسی کند. همچنین احتمال دیدن پرندگان مختلف و خفاش‌ها در غار بسیار زیاد است؛ پس اگر فوبیا یا آلرژی دارید، ترجیحا از دیدن این غار پرهیز کنید.