تخت جمشید، که در دوره هخامنشیان به نام پارسه شناخته می‌شد، مجموعه‌ای از چندین کاخ تو در تو است که در کنار دشت مرودشت و در کوهپایهٔ کوه رحمت در استان فارس، در شمال شهرستان مرودشت واقع شده است. این منطقه تاریخی که در زبان‌های غربی به نام‌های پرسپولیس یا پرسه‌پلیس شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی ایران به شمار می‌رود و در زمان‌های مختلف تاریخ به دلایل مختلف تغییر نام داده و در دوره اسلامی به «صدستون» یا «چهل منار» معروف شده بود. تخت جمشید نمادی از شکوه و عظمت در ایران باستان و یادگار پادشاهان هخامنشی از 2500 سال پیش در ایران است. این مکان در دوران هخامنشیان پایتخت شاهنشاهی هخامنشیان بود و از دوران داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر یکم شروع به ساخت و گسترش شد.

ساخت تخت جمشید در سال 518 پیش از میلاد به دستور داریوش بزرگ آغاز شد و در دوران پسرش، خشایارشا و نوه‌اش اردشیر یکم، با افزودن بناهای دیگر، این مجموعه به یکی از عظیم‌ترین و پیچیده‌ترین ساختارهای معماری ایران باستان تبدیل شد. در زمان‌هایی که تخت جمشید به عنوان پایتخت تشریفاتی هخامنشیان به کار می‌رفت، در نخستین روز سال نو، نمایندگان کشورهای مختلف از سرتاسر امپراتوری هخامنشی به این مکان می‌آمدند و هدایا و پیشکش‌های خود را به شاه تقدیم می‌کردند. تخت جمشید علاوه بر اینکه یک مرکز فرهنگی و سیاسی بود، با سنگ‌نوشته‌ها و گِل‌نوشته‌های مختلفی که در دیوارها و لوحه‌ها حکاکی شده‌اند، بسیاری از اطلاعات تاریخی و فرهنگی دوران هخامنشیان را در اختیار ما قرار می‌دهد. تخت جمشید در سال 330 پیش از میلاد توسط اسکندر مقدونی به آتش کشیده شد، اما همچنان ویرانه‌های آن به عنوان یک اثر تاریخی مهم باقی مانده است. این مجموعه از سال 1979 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و یکی از جاذبه‌های گردشگری و باستان‌شناسی برجسته ایران به شمار می‌رود. در نزدیکی این مکان، نقش رستم نیز قرار دارد که آرامگاه‌های شاهان هخامنشی مانند داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر یکم و داریوش دوم در آنجا واقع شده است.

تخت جمشید همچنان با کتیبه‌های متعدد از دوره‌های مختلف تاریخ ایران، از جمله دوره ساسانیان و قاجار، به عنوان یک گنجینه فرهنگی و تاریخی شناخته می‌شود. با وجود گرمسیر بودن بخش‌های زیادی از استان فارس، این منطقه در نزدیکی مرودشت به‌دلیل گرفتن در محیط کوهستانی آب و هوایی خنک و معتدل دارد. بازدید از تخت جمشید در فصل‌های گرم سال به‌دلیل باز بودن محوطه تخت جمشید و تابش مستقیم آفتاب می‌تواند آزاردهنده باشد. بهترین زمان سفر به تخت جمشید در نیمه دوم سال است و تا اواخر فروردین ماه نیز می‌توان از تخت جمشید دیدن کرد. برای بازدید از محوطه تاریخی تخت جمشید بهتر است ساعات ابتدایی روز را انتخاب کنید یا بعد از ظهر و پس از خنک‌تر شدن هوا از تخت جمشید بازدید کنید. در فصل‌های سرد سال، پس از غروب خورشید محوطه تخت جمشید و اطراف آن بسیار سرد هستند؛ پس لباس مناسب به‌همراه داشته باشید.