شهر سوخته یکی از مهم‌ترین محوطه‌های باستانی ایران و جهان است که در استان سیستان و بلوچستان، شهرستان زابل و در حاشیه دشت سیستان قرار دارد. بر اساس داده‌های باستان‌شناسی و گزارش‌های رسمی یونسکو، شکل‌گیری این شهر به حدود 3200 تا 3500 سال پیش از میلاد بازمی‌گردد؛ به این معنا که شهر سوخته بیش از 5000 سال قدمت دارد و از کهن‌ترین نمونه‌های شهرنشینی در فلات ایران به‌شمار می‌آید. این محوطه در سال 1393 در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد و جایگاه آن به‌عنوان یکی از مراکز مهم تمدن عصر مفرغ تثبیت گردید.

در کاوش‌های باستان‌شناسی شهر سوخته، آثار ارزشمندی مانند قدیمی‌ترین چشم مصنوعی جهان، نخستین نمونه‌های جراحی مغز، ابزارهای دقیق صنعتی، ظروف سفالی منقوش، نظام شهری منظم و گورستانی گسترده کشف شده است که نشان‌دهنده سطح بالای دانش پزشکی، هنری و اجتماعی ساکنان آن است. ساختار شهری این محوطه شامل بخش‌های مسکونی، صنعتی، گورستان و بناهای اداری بوده و بیانگر وجود برنامه‌ریزی شهری پیشرفته در آن دوره است. این یافته‌ها شهر سوخته را به یکی از کلیدی‌ترین مراکز مطالعاتی تمدن‌های پیشاتاریخی تبدیل کرده است.

دسترسی به شهر سوخته از طریق جاده زابل به زاهدان امکان‌پذیر است و این محوطه در فاصله حدود 56 کیلومتری جنوب‌غربی زابل قرار دارد. بهترین زمان بازدید از این اثر تاریخی، فصول پاییز و زمستان و اوایل بهار است، زیرا در تابستان گرمای شدید منطقه می‌تواند بازدید را دشوار کند. در بازدید از شهر سوخته، رعایت اصول طبیعت‌گردی و گردشگری مسئولانه، از جمله خودداری از آسیب‌زدن به بقایای تاریخی و احترام به حریم محوطه باستانی، اهمیت زیادی دارد تا این میراث ارزشمند برای نسل‌های آینده حفظ شود.